Τι είναι η ψωρίαση και πού οφείλεται;
Η ψωρίαση είναι μια συχνή, χρόνια, μη μεταδοτική νόσος, που προσβάλλει κατά κύριο λόγο το δέρμα, αλλά έχει ταυτόχρονα προεκτάσεις και πέρα από αυτό.
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η συχνότητα εμφάνισης της ψωρίασης στις διάφορες χώρες κυμαίνεται από 0,51% έως 11,43% για τους ενήλικες και από 0 έως 1,37% στα παιδιά, ενώ οι πάσχοντες αγγίζουν τα 100 εκατομμύρια διεθνώς. Στη χώρα μας, ο αριθμός των ασθενών με ψωρίαση υπολογίζεται περίπου στις 200.000.
Η ψωρίαση έχει διάφορες κλινικές μορφές, με πιο συχνά εμφανιζόμενη την κοινή κατά πλάκας ψωρίαση, που απαντάται σε περισσότερο από το 80% των περιπτώσεων. Η βασική βλάβη της ψωρίασης κατά πλάκας είναι μια ερυθρή πλάκα που καλύπτεται από αργυρόχροα λέπια. Οι βλάβες συνήθως αναπτύσσονται σε αγκώνες, γόνατα, γλουτούς, τριχωτό κεφαλής, σε πτυχώσεις του δέρματος, νύχια και αρθρώσεις. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, μπορεί να καλύψουν ακόμη και όλο το σώμα.
Μπορεί να εκδηλωθεί σε οποιαδήποτε ηλικία και εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα και στα δυο φύλα. Θεωρείται αποτέλεσμα γενετικής προδιάθεσης και περιβαλλοντικών παραγόντων, ο συνδυασμός των οποίων καταλήγει σε χρόνια συστηματική φλεγμονή. Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι το άγχος, τραύματα στο δέρμα, λοιμώξεις (κυρίως από στρεπτόκοκκο), φάρμακα, ψυχρό και υγρό κλίμα (κυρίως τον χειμώνα).
Στους ασθενείς με ψωρίαση, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται και παρατηρείται ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός των κυττάρων της επιδερμίδας και φλεγμονή που προσβάλλει τη μέση στοιβάδα του δέρματος, το χόριο. Ενώ φυσιολογικά τα κύτταρα ωριμάζουν σε 45 ημέρες, στην ψωρίαση συμβαίνει σε 3-4 ημέρες. Γι΄αυτό και εμφανίζονται αυτές οι χαρακτηριστικές βλάβες στο δέρμα, που δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από συσσωρευμένα δερματικά κύτταρα.
Πώς πρέπει να αντιμετωπίζεται η ψωρίαση;
Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμες πολλές θεραπείες, τοπικές και συστηματικές, που έχουν ως κοινό στόχο την αντιμετώπιση των ενοχλητικών συμπτωμάτων της ψωρίασης και την επαναφορά των ασθενών σε μια φυσιολογική καθημερινότητα.
Η θεραπευτική προσέγγιση στην ψωρίαση είναι εξατομικευμένη. Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για κάθε ασθενή γίνεται με βάση τη βαρύτητα της νόσου, δηλαδή την έκταση και τη σοβαρότητα, αλλά και με γνώμονα το συνολικό προφίλ του πάσχοντα, που περιλαμβάνει στοιχεία όπως η ηλικία, το φύλο, ο τρόπος ζωής, τυχόν συννοσηρότητες που υπάρχουν ή προσδοκίες, όπως για παράδειγμα η επιθυμία για τεκνοποίηση.
Κανένας ασθενής δεν θα πρέπει να απογοητεύεται ή να εγκαταλείπει την προσπάθεια για μια καλή ποιότητα ζωής. Η ψωρίαση είναι μια χρόνια νόσος με εξάρσεις και υφέσεις, γι΄αυτό και χρειάζεται διαρκή αντιμετώπιση και τακτική παρακολούθηση από τον ειδικό δερματολόγο. Ο δερματολόγος, αφού αξιολογήσει όλες τις παραμέτρους, μπορεί να προσφέρει αποτελεσματικές λύσεις αντιμετώπισης με βάση τις ξεχωριστές ανάγκες του καθενός.
Οι θεραπείες για την ψωρίαση περιλαμβάνουν την τοπική θεραπεία, τη φωτοθεραπεία και τη συστηματική θεραπεία. Τα τελευταία χρόνια, η επιστημονική έρευνα πάνω στην παθοφυσιολογία της νόσου έχει σημειώσει εξαιρετική πρόοδο και έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη πολλών νέων και αποτελεσματικών συστηματικών θεραπειών που καλύπτουν όλο το εύρος της νόσου και ανταποκρίνονται σε διαφορετικές ανάγκες των ασθενών. Στόχος όλων των θεραπειών είναι η υποχώρηση των ψωριασικών βλαβών και η βελτίωση της ποιότητας ζωής των πασχόντων.
Για να μπορέσει η θεραπεία της ψωρίασης να αποδώσει, είναι πολύ σημαντική η συνεργασία ασθενούς και ιατρού. Κάθε ασθενής αποτελεί μοναδική περίπτωση και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζεται θεραπευτικά. Η συμμόρφωση με τις οδηγίες και τη θεραπεία, καθώς και η συστηματική παρακολούθηση από τον δερματολόγο είναι πολύ σημαντική για να αντιμετωπιστεί η νόσος με επιτυχία και να παραμείνει ο ασθενής μεγαλύτερο διάστημα χωρίς δερματικές βλάβες.
Μεταδοτικότητα και άλλες συχνές ερωτήσεις για την ψωρίαση
1. Η ψωρίαση είναι μεταδοτική;
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια, φλεγμονώδης, μη μεταδοτική νόσος του δέρματος. Δεν μεταδίδεται με κανένα τρόπο, ούτε για παράδειγμα αν αγγίξετε το δέρμα που πάσχει, μοιραστείτε φαγητό ή κολυμπήσετε μαζί με έναν πάσχοντα. Είναι σημαντικό να διαδώσουμε αυτό το μήνυμα και να στηρίξουμε ουσιαστικά τους ανθρώπους που ζουν με τη νόσο, καθώς η μεταδοτικότητα είναι ο πιο συχνός μύθος που συνδέεται με την ψωρίαση και δημιουργεί μεγάλη συναισθηματική επιβάρυνση και κοινωνικό στρες στους πάσχοντες.
2. Ευθύνεται η κακή υγιεινή για την εμφάνιση ψωρίασης;
Η ψωρίαση δεν σχετίζεται καθόλου με την υγιεινή. Ακόμη και κάποιος εξαιρετικά σχολαστικός σε θέματα υγιεινής και προσωπικής φροντίδας μπορεί να εμφανίσει ψωρίαση.
3. Η ψωρίαση και η ψώρα είναι ίδιες ασθένειες;
Η ψωρίαση και η ψώρα είναι δύο διαφορετικές ασθένειες με εντελώς διαφορετική αιτιολογία. Η λέξη ψωρίαση προέρχεται από την ελληνική λέξη «ψώρος» που σημαίνει λέπι και δεν πρέπει να συγχέεται με την ψώρα που είναι μια μεταδοτική παρασιτική νόσος.
4. Η ψωρίαση επηρεάζει μόνο το δέρμα;
Η ψωρίαση θεωρείται σήμερα μία συστηματική φλεγμονώδης νόσος που σχετίζεται με αρκετές συννοσηρότητες, όπως η στεφανιαία νόσος, η υπέρταση, η υπερλιπιδαιμία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία (μεταβολικό σύνδρομο). Έχει παρατηρηθεί ότι, οι πάσχοντες εμφανίζουν συχνότερα τις παραπάνω συννοσηρότητες σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό λόγω της φλεγμονής που υπάρχει στον οργανισμό1.
5. Υπάρχει μόνο ένας τύπος ψωρίασης;
Υπάρχουν διάφοροι τύποι της ψωρίασης. Αυτοί περιλαμβάνουν: τη φλυκταινώδη, την ερυθροδερμική, την ανάστροφη, τη σταγονοειδή και την κατά πλάκας. Η πιο κοινή μορφή είναι η κατά πλάκας ψωρίαση, η οποία χαρακτηρίζεται από ερυθρές κηλίδες στο δέρμα που καλύπτονται με λευκές ή γκριζωπές φολίδες από νεκρά κύτταρα του δέρματος.
6. Μπορεί να υπάρξει πρόληψη στην ψωρίαση;
Δεν υπάρχει πρόληψη στην ψωρίαση. Μπορούν όμως να μετριαστούν ορισμένοι επιβαρυντικοί παράγοντες, που πυροδοτούν την εμφάνιση ψωρίασης, όπως το αυξημένο σωματικό βάρος, τα επίπεδα του άγχους, το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ.
7. Μπορεί να αντιμετωπιστεί χωρίς θεραπεία;
Η ψωρίαση είναι μια χρόνια ασθένεια για την οποία δεν υπάρχει ίαση, απλά χαρακτηρίζεται από περιόδους εξάρσεων και υφέσεων. Απαιτεί, επομένως, έγκαιρη και διαρκή θεραπευτική αντιμετώπιση, καθώς και τακτική παρακολούθηση από τον ειδικό δερματολόγο.
8. Υπάρχει θεραπεία για την ψωρίαση;
Μπορεί να μην είναι ιάσιμη, αλλά η ψωρίαση μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Οι διάφορες θεραπείες έχουν τρεις κύριους στόχους: να σταματήσουν την υπερδραστήρια αναπαραγωγή των κυττάρων του δέρματος, να απαλύνουν τη φαγούρα και τη φλεγμονή, και τέλος να απομακρύνουν από το σώμα τα νεκρά κύτταρα που περισσεύουν. Σήμερα, υπάρχουν διαθέσιμες πολλές θεραπείες που μπορεί να είναι τοπικές, χάπια από του στόματος, ενέσιμα φάρμακα ή/και φωτοθεραπεία.
Πηγή άρθρου:
https://www.destoallios.gr/